Nghệ thuật dùng vị chua trong các món ăn đã tạo ra nét đặc trưng riêng của các vùng quê thuộc 3 miền Bắc - Trung - Nam mà du khách đến đây không thể bỏ qua.
Nếu du khách có dịp đặt chân đến các vùng quê Bắc Bộ, sẽ được thưởng
thức các món ăn thanh đạm, chế biến ít cầu kỳ và có vị chua nhẹ. Trong
đó, vị chua nêm cho món ăn được chiết xuất từ các loại gia vị lên men tự
nhiên như giấm bỗng, cơm mẻ…. Các món ăn như canh hoa chuối, canh
khoai, ốc chuối đậu... khi được thêm ít mắm tôm, giấm bỗng sẽ có vị đằm
thanh, chua dịu, khiến người ăn nhớ mãi không quên.
Nhiều gia gia đình ở xứ Bắc còn chọn sấu, me làm gia vị chính để chế
biến các món canh chua như ngao, hến, cá, ngan, vịt... Cũng từ trái sấu,
các bà nội trợ có thể thay đổi khẩu vị bữa ăn bằng bát canh chua cá
sông hay sườn non.
Món vịt om sấu.
Nhắc đến sấu của Hà thành, thực khách cũng khó thể quên món vịt om sấu.
Những mẻ sấu tươi ngon quyện với miếng thịt vịt mềm ngọt, vị bùi bùi
của khoai sọ cho món vịt thơm ngon, đậm đà hương vị miền Bắc. Tuy nhiên
vì vị của quả sấu khá chua nên nếu người nội trợ dùng quá tay sẽ tạo độ
chát trong mỗi món ăn.
Cũng là vị chua nhưng trên rẻo cao Tây Bắc lại gieo vào lòng thực khách
bằng vị chua lạ, dịu dàng của lá su siêng. Canh chua lá su siêng nấu
với mớ cá suối hay ức vịt bầu, rắc thêm ít hạt mắc khén hăng nồng, nhâm
nhi rượu ngô cùng bầu bạn thì hạnh phúc biết bao.
Qua miền Đông Nam Bộ thực khách sẽ ngỡ ngàng trước vị chua lạ từ lá bụp
giấm (tên khác lá chua, lá cẩm thanh...). Dân địa phương thường cắt lá
của cây này xào với thịt gà đòn, vịt xiêm hoặc nấu canh hải sản. Trái
của lá bụp giấm cho màu nước đỏ hồng như màu si rô, rất đẹp mắt. Khi chế
biến thực phẩm quyện chặt với lá tạo vị chua thanh dịu, toát lên sự quý
phái.
Bụp giấm có vị chua, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải khát. Người
dân vùng Đông Nam Bộ dùng lá cây xào với thịt hoặc nấu canh hải sản tạo
ra vị chua dịu. Hoa bụp giấm có thể dùng làm nước tạo màu hoặc chế biến
rượu vang.
Một ngày đẹp trời nào đó, bạn cùng người thân hay bạn bè xách ba lô du
lịch Phú Yên được làm quen về lá dít. Hình dáng lá dít tựa lá trà xanh,
mọc nhiều ở vùng núi Sơn Hòa của đất Phú. Chỉ cần bứt mớ lá ấy, vò giập,
đem nấu canh gà rừng (cũng ở Sơn Hòa) hoặc gà ta leo dốc thì nồi canh
của bạn sẽ khiến dạ dày thực khách sôi sục vì thèm thuồng. Tô canh lá
dít tỏa mùi chua thơm tựa như mùi măng cụt chín , nước dùng màu trắng
sữa, ngọt ngất lòng người.
Ai từng ghé thăm đại ngàn Tây Nguyên sẽ xao xuyến bởi những món ăn được
chế biến từ trái gùi. Khác với gùi Đông Nam Bộ, gùi Tây Nguyên bề ngoài
trái có nhiều gai nhỏ, màu sắc tựa trái mít non. Ruột gùi trắng hồng,
mùi thơm, vị chua thanh. Người Tây Nguyên thường đãi khách quý bằng đặc
sản canh cá tiến vua nấu gùi để tỏ lòng hiếu khách.
Đến với sông rạch Tây Nam Bộ, du khách không cưỡng nổi trước những món
canh chua được chế biến từ trái bần. Bần chín nấu với cá bông lau ngon
thì quên lối về. Bần, cũng có vài ba loại: sẻ, dĩa, ổi... trong đó loại
sau chót, lúc vừa chín tới đã sực nức mùi thơm của trái ổi chín cây. Với
tay quằn hái vài ba trái xuống, giầm lấy nước cốt pha vào nồi canh sôi
già sẽ nghe chua thơm rạo rực đến lạ lùng.
Trái gùi ngọt dịu, chua nhẹ mà không gắt, nên có thể ăn no mà không ngán.
Hàng xóm của trái bần là trái giác có vị chua thanh dịu. Giống nho rừng
này mọc hoang dại khắp duyên hải Nam bộ. Người vùng này thường nấu giác
với cá nâu, cua cùng nước dừa xiêm tươi… tạo nên nét đặc trưng riêng
cho ẩm thực xứ Nam Bộ. Mặc dù vậy, khi chế biến người đầu bếp cần hầm kỹ
để tránh gây ngứa vòng họng cho người ăn.
Các món ngon từ 3 miền Bắc - Trung - Nam được chế biến bởi các đầu bếp
nổi tiếng đến từ khách sạn 5 sao cùng những nhà hàng danh tiếng sẽ quy
tụ tại vòng bán kết Chiếc Thìa Vàng
được tổ chức vào ngày 13/10 tới. Với chủ đề xuyên suốt “Món ăn vàng”
cuộc thi sẽ là cơ hội khám phá hơn 30 gia vị mới đặc thù khắp 3 miền Bắc
–Trung – Nam và là sự tranh tài, tranh sức của 16 đội thuộc khu vực Bắc
Trung bộ, cao nguyên Bắc bộ, khu vực Hà Nội và đồng bằng sông Hồng.
Công ty TNHH Minh Long I và Trung tâm nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ
doanh nghiệp là đơn vị tổ chức mong muốn qua cuộc thi Chiếc Thìa Vàng sẽ
định hình lại bản đồ gia vị Việt, qua đó, giới thiệu đến các du khách
trong và ngoài nước những tinh hoa ẩm thực rất riêng chưa được khám phá ở
các vùng quê Việt Nam.
Theo Tuệ Linh
VnExpress.net