Về Cà Mau, chân trần bước trên đất mà thương quá người dân xứ biển bồi từng gánh đất, chắt
chiu nước ngọt trồng rau trên đất nhiễm mặn. Cà Mau vẫn là xứ "quê mùa" nhưng không như cảnh "Muỗi
bằng gà mái, cọp tùa bằng trâu" mà ca dao đã họa. Có lẽ đó là Cà Mau của 300 năm trước. Cà Mau bây
giờ vẫn trẻ, thành phố vẫn pha trộn những khối kiến trúc không đồng nhất kiểu dáng rất đồng bằng,
vẫn những con người châu thổ thật như đếm…
Cà Mau những ngày này bạn dễ dàng tìm được các quán xá bề thế, bài trí sang trọng nhưng lại
thiêu thiếu cái vị miền Tây dân dã. Tìm "chất miền Tây" trong món ăn bạn phải tìm ở những quán ăn
nho nhỏ ngay trên vỉa hè, dưới hiên nhà, trong một chòi lá với vài ba cái bàn, vài cái ghế cóc hoặc
các món đặc sắc ấy "trốn" trong những nhà dân. Ví như bánh tằm bà Sẫm nức tiếng nhưng nằm sâu tuốt
luốt trong hẻm Vĩnh Quang dưới chân Cầu Mới…
Bánh tằm bà Sẫm nức tiếng đất Cà
Mau
Lê Minh Nhựt, nhà văn, Hội VHNT Tỉnh Cà Mau nói: "Về Cà Mau ăn đâu không biết nhưng không ăn bánh
tằm cay hẻm Vĩnh Quang coi như chưa ăn bánh tằm Cà Mau".
Gọi là món ăn dân dã nhưng bánh tằm được chế biến khá cầu kì, cầu kì từ sợi bánh. Ngày trước
bánh được làm từ gạo xay thành bột, rồi hòa với nước mà đem hồ trên lửa liu riu. Khi hồ đã nguội
thì rắc bột khô trên cái mâm lớn và se thành từng sợi (đó là cách chế biến thủ công). Bây giờ làm
bánh tằm tương tự như làm bún nhưng sợi bánh tằm to và dai hơn sợi bún, trắng bong mập mạp như
những con… tằm (tên bánh có lẽ xuất phát từ đây chăng?).
Quán bánh tằm hẻm Vĩnh Quang nổi tiếng vì bánh tằm có vị ngon không đụng hàng và cay… xé lưỡi.
Dù quán nằm trong một con hẻm khuất nhưng rất đông. Khách du lịch rỉ tai nhau phải "truy" cho bằng
được quán. Để rồi lần sau có về Cà Mau thì lại tìm đến bánh tằm hẻm Vĩnh Quang bởi "món ngon nhớ
lâu".
Có 4 kiểu bánh tằm phổ biến: Bánh tằm xíu mại, bánh tằm thịt nướng, bánh tằm cà ri và bánh tằm
xíu mại tàu hũ ky. Mỗi kiểu đều có vị ngon riêng và được bán rất phổ biến ở Cà Mau. Đây là món ăn
sáng, bán từ 6h đến 9h là… dẹp quán! Sau giờ đó, muốn ăn chịu khó tìm xa hơn vì chỉ còn một vài nơi
bán cả ngày.
Bánh tằm xíu mại
Bánh tằm được ăn với giá đậu xanh, cải xà lách và rau thơm cắt khúc rồi chan nước mắm chua ngọt
có chút ớt bằm đỏ tươi hoặc nước sốt cà. Trong 4 kiểu bánh tằm, bánh tằm xíu mại tàu hũ ky được
thực khách ưa chuộng hơn cả. Những viên xíu mại hấp dẫn được chế biến từ thịt nạc (cũng có nơi làm
bằng thịt ba rọi) bằm nhuyễn ướp hành tiêu cho thấm rồi gói bằng miếng tàu hũ ky đã được chiên sơ
rồi đem vào xửng hấp chín. Sau đó thả từng viên xíu mại vào nồi nước sốt cà, đun lửa liu riu giữ
nóng cho đến khi hết xíu mại thì thôi.
Bánh tằm khi mới làm xong
Bánh tằm ngọt
Bắt đầu từ khi chủ quán thả những sợi bánh còn nóng hổi vào chiếc dĩa sứ trắng, thả rau ăn kèm
lên rồi rưới nước sốt cà với những viên xíu mại thơm phức thì thực khách khó lòng đợi lâu hơn nữa.
Thật không dễ để mà nói hết cái sự hấp dẫn khó mà cưỡng lại ấy. Dĩa bánh tằm có đủ cả vị bùi, béo,
chua, cay, ngọt và hương cà ri thoang thoảng; màu trắng của bánh, màu xanh của rau, màu đỏ của nước
sốt cà, của xíu mại và của mấy lát ớt tươi tạo nên bức tranh đồng quê sinh động ngay trên chính dĩa
bánh tằm ở vùng "cuối đất" này.
Cà Mau "mặc thêm áo mới" nhưng Cà Mau vẫn là xứ bưng biền. Ngay cả món ăn cũng mang hơi thở của
cánh đồng, của những dòng sông muôn đời bồi đắp phù sa.
Về Cà Mau, bạn đừng quên món bánh tằm đặc trưng xứ sở, để thấm vào lòng không chỉ là vị ngon mà
còn là cái tình của người Cà Mau đậm đà trong đó.
Theo PV
Dân trí
* Trích từ loạt bài “Hành trình tìm kiếm món ăn dân dã truyền thống ẩm thực ba miền” dành riêng cho chương trình Chiếc Thìa Vàng 2014