Tết Hàn thực (3/3 ÂL) sẽ mất ý nghĩa nếu thiếu đi những chiếc bánh trôi, bánh chay tròn lẳn, trắng muốt, mềm dẻo hòa cùng cái ngọt của đường phên, cái ngậy của đậu xanh.
Không đơn thuần là những loại bánh quen thuộc trong tết Hàn thực, bánh trôi, bánh chay còn là nét văn hóa của người Việt. Nhiều sự tích cho rằng, nguồn gốc của bánh trôi, bánh chay trong ngày Tết Hàn thực 3/3 âm lịch có từ Trung Quốc nhưng cũng có tích kể lại rằng bánh trôi bánh chay có từ thời Hùng Vương và tục làm hai thứ bánh này để nhắc nhớ về sự tích “bọc trăm trứng” của Âu Cơ.
Bánh trôi, bánh chay đã trở thành những món ăn truyền thống trong ngày tết Hàn Thực của người Việt. Vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm - tức tết Hàn thực, người Việt thường làm bánh trôi, bánh chay, nấu xôi chè lễ Phật và cúng gia tiên như một cách tưởng niệm người thân trong những ngày tháng cuối xuân.
Tết Hàn thực với tục làm bánh trôi bánh chay truyền thống trở thành nét đẹp của mỗi người Việt
Tuy bánh trôi, bánh chay là loại bánh dễ làm nhưng để có được viên bánh ngon, người làm bánh cũng phải lựa chọn nguyên liệu rất cầu kỳ. Gạo làm bánh trôi, bánh chay phải kén được nếp cái hoa vàng và pha theo tỷ lệ cứ 8 tám phần hoặc 9 phần nếp với 1 đến non 2 phần gạo tẻ. Bánh trôi làm bằng bột nếp nhào nặn với nước, có nhân bằng đường phên già. Đường làm nhân bánh trôi ngon nhất là đường phên Dương Liễu, Cát Quê, với những miếng đường đỏ thắm, rắn đanh và giòn, hương thơm mát.
Ảnh: An Đinh
Bánh muốn ngon cần phải cẩn thận khi luộc, đừng để lửa to quá, cũng đừng mải mê việc khác mà không canh chừng, chỉ cần bánh trôi nổi lên là phải vớt ra ngay, trụng vào âu nước lọc để nguội bên cạnh để cho bánh khỏi dính nhau cũng như để cho lớp vỏ ráo hơn. Mà vừng cũng đừng rang để cháy, cũng đừng rắc nhiều hoặc ít quá, vừa đủ. Tỉ mẩn hơn đừng rắc mà nhúng ngón tay trỏ vào ly nước cho ướt, chấm chút vừng vào đầu ngón tay rồi chấm nhẹ lên trên mặt bánh, thế là sẽ có những chiếc bánh trắng ngần, lại lấm tấm chút vừng đều đặn trông thật thích mắt.
Có lẽ viên bánh tự tay nặn, hào hứng hồi hộp cả tuần bởi thế mà ngon đặc biệt. Những viên bánh tròn lẳn, trắng muốt, miếng đường phên đỏ thắm, không quá cứng mà cũng chẳng mềm thơm phức mùi mật mía lại thoang thoảng mùi gừng, vị ngọt lịm tứa ra quyện với lớp vỏ bột nếp dẻo mịn mát lịm nơi đầu lưỡi xen lẫn cái bùi bùi của chút vừng rang vừa dịu dàng vừa sống động.
Ảnh: La La
Cũng làm từ chất liệu bột như bánh trôi nhưng kích thước của viên bánh chay thường to hơn với nhân bánh được làm từ đậu xanh nấu chín trộn với đường và dừa nạo sợi. Muốn có viên bánh chay ngon, người ta thường chọn giống đỗ tiêu hạt nhỏ, thơm để làm nhân. Bánh chay được đựng trong bát, chan thêm một chút chè đường quấy với bột đao hay bột sắn dây ướp hoa bưởi. Tùy nơi, người ta có thể rắc thêm chút vừng, hoặc dừa hay đỗ xanh lên mặt bánh.
Ảnh: @shimpinky
Ngày nay, xung quanh cách làm bánh trôi, bánh chay cổ truyền, còn có rất nhiều biến thể như bánh ngũ sắc, bánh trôi hình chân mèo ngộ nghĩnh hay trộn bột bánh với lá dứa, gấc, khoai lang để có màu thật đẹp mắt. Bánh chay thay vì đậu xanh thì có thể là bánh chay bí đỏ, bánh chay nhân đậu đỏ…
K.P
(Theo Tri thức trẻ/Tiêu dùng)